Wat is PGB?

PGB staat voor persoonsgebonden budget. Een persoonsgebonden budget kun je gebruiken wanneer je zorg, hulp of ondersteuning nodig hebt bij één of meerdere levensgebieden. Je kunt bijvoorbeeld denken aan hulp in huis, begeleiding bij opvoeding, lichamelijke verzorging of ondersteuning bij het behouden van werk en onderhouden van sociale contacten. Ook bij woonbegeleiding, psychische ondersteuning of dagbesteding kun je denken aan een PGB. Een PGB is een bepaald geldbedrag dat beschikbaar wordt gesteld door de gemeente. De hoogte van je PGB wordt bepaald aan de hand van de tarieven die de gemeente voor de betreffende zorg hanteert, in combinatie met de omvang en frequentie van de zorg die je nodig hebt.

Wanneer vraag ik PGB aan?

Een PGB vraag je aan wanneer je zorg wilt inkopen voor jezelf, je kind of een naaste, waar jij wettelijk vertegenwoordiger van bent. Je kiest voor een PGB wanneer je het bijvoorbeeld belangrijk vindt om zelf regie te hebben over de zorg en hulp die je inkoopt. Met een PGB heb je veel controle en zeggenschap, maar ook verantwoordelijkheid. Niet iedereen kan zomaar een PGB aanvragen. Je moet goed kunnen aantonen wat je nodig hebt, waarom en waarom je de voorkeur geeft aan een zorgaanbieder die niet gecontracteerd is. Daarnaast moet je laten zien dat je in staat bent dit budget te beheren en de bijbehorende taken verantwoordelijk uit te voeren. Goed om te weten dat je, met de nieuwe jeugdwet, altijd mag kiezen voor een niet-gecontracteerde zorgaanbieder.

Voorheen kreeg je het PGB uitbetaald op je eigen rekening om daarmee de kosten voor de zorg te betalen of kon je dit uitbesteden aan zogenoemde PGB-bureaus. Helaas werd daar veel mee gefraudeerd en daarom is besloten dat de budgetten worden beheerd door de SVB-bank. De SVB-bank is ook de instantie die bijvoorbeeld de kinderbijslag en AOW uitbetaald. Declaraties van de genoten zorg stuur je naar de SVB-bank en zij zorgen dat de zorgaanbieder de betaling ontvangt. Je kunt zelf niet bij het geld komen. Eventueel budget dat je aan het einde van de gestelde termijn niet hebt gebruikt, wordt teruggestort naar de gemeente.

Waarom PGB en geen zorg in natura?

Sinds 2015 vallen de uitvoering van de WMO en de jeugdwet onder de gemeente. Dat betekent dat elke gemeente zelf verantwoordelijk is om te zorgen dat alle burgers de juiste hulp krijgen om naar mogelijkheid te participeren in de samenleving. De gemeente koopt elk jaar zorg in bij verschillende zorgaanbieders. Wanneer je zorg nodig hebt bij één van deze partijen, wordt de zorg rechtstreeks van de gemeente aan de zorgaanbieders betaald. Dit noemen ze zorg in natura (ZIN).

Niet alle zorgaanbieders in de regio hebben een contract gesloten met de gemeente. Dat wil niet zeggen dat ze geen goede zorg kunnen leveren of ongeschikt zijn. Een contract brengt gewoonweg veel werk, voorwaarden en onderhandelingen met zich mee. Een zorgaanbieder heeft dan minder vrijheid. Veel zelfstandige en/of kleinschalige zorgaanbieders hebben geen contract, maar kunnen wel passende zorg en ondersteuning bieden op basis van PGB. Elke burger heeft recht om te zorg te kiezen die hij of zij het beste vindt passen bij zijn of haar hulpvraag. Een PGB maakt mogelijk dat je dus de zorgaanbieder kan krijgen, waar jij een fijn gevoel bij hebt. Een groot voordeel van PGB is dus dat je zelf meer controle hebt over het aanbod en de vorm van de hulp die je krijgt. Een nadeel is natuurlijk dat je zelf ook verantwoordelijk bent voor de bijbehorende inkoop en administratie.

Wanneer heb je recht op PGB?

Je hebt recht op een PGB wanneer je zorg nodig hebt, die niet geboden kan worden door naasten en of familie en/of zorg die een grote omvang heeft. Daarnaast heb je de voorkeur voor een zorgaanbieder die geen contract heeft met de gemeente. Wanneer je een beperking of handicap hebt, kunnen de alledaagse dingen soms al een uitdaging worden. Met ingekochte hulp via een PGB kun je hierin ondersteund worden. Je kunt dus zelf de zorg, hulpverlener en inhoud van de hulp bepalen met een PGB in tegenstelling tot Zorg in Natura, wat vaak wordt geleverd door grotere zorgaanbieders die veel taken van je overnemen.

Informele PGB

Natuurlijk is het logisch dat je als ouder je kind in de ochtend helpt met aankleden wanneer je kind jong is. Maar wanneer je kind misschien al een puber is en nog steeds hulp nodig heeft, is er sprake van een ongewone situatie. Wanneer je als ouder, partner of familielid boven gebruikelijke zorg moet leveren aan iemand, kan het mogelijk zijn dat je aanspraak kan maken op een PGB informele zorg. Op die manier word je financieel gecompenseerd voor de extra inzet en begeleiding die jij levert in een ongewone situatie.

Of je recht hebt op een PGB informele zorg wordt bepaald door de gemeente, het zorgkantoor of het CIZ. Er is een strenge procedure waarbij gekeken wordt wat voor zorg je levert, hoe vaak en of jouw hulp ook het beste aansluit bij de hulpvraag van de ander. Samen met een consulent wordt er gekeken welke zorg je allemaal levert, wat gebruikelijk is en welke uren eventueel gecompenseerd kunnen worden middels een PGB.

Hoeveel PGB kan ik krijgen?

Het PGB-budget is gebaseerd op het uurtarief dat de gemeente beschikbaar stelt voor de door jouw gevraagde zorg maal het aantal uren dat je de zorg nodig hebt.

Het kan zijn dat jouw zorgaanbieder een ander tarief vraagt dan de gemeente betaalt. Dit kan als resultaat hebben dat jouw PGB-budget en de factuur van de zorgaanbieder niet overeenkomen. Maak hier vooraf altijd goede afspraken over. Een mogelijke oplossing is dat je zelf bijbetaalt of dat je minder zorg afneemt dan is afgesproken. Het is goed om te weten dat er altijd zorgaanbieder zijn die zich aanpassen aan de tarieven van de gemeente.

De hoogte van je PGB-budget wordt door de gemeente of het zorgkantoor bepaald. Dit wordt een beschikking genoemd. Met deze beschikking kun je de zorgovereenkomst invullen en indienen bij de SVB.

Is PGB inkomensafhankelijk?

Nee, PGB is niet inkomensafhankelijk. Zoals hierboven beschreven wordt het PGB berekend op basis van het uurtarief van de gemeente en de frequentie en omvang van de zorg. Wanneer er sprake is van een eigen bijdrage, dit verschilt per gemeente, is de hoogte van de eigen bijdrage wél afhankelijk van het inkomen.

Goed om te weten dat een PGB niet telt als inkomen maar als een belastingvrije toeslag. Hij heeft dus geen invloed op toeslagen en uitkeringen. Wanneer je PGB ontvangt omdat je juist de zorg levert, geldt het wél als inkomen en kan het gevolgen hebben voor andere toeslagen, bijvoorbeeld in het geval van informele zorg. Hou dit dus goed in de gaten.

Waar mag ik PGB voor gebruiken?

Je mag een PGB gebruiken om zorg in te kopen voor jezelf, je kind of een naaste, als jij budgethouder bent. PGB kan ingezet worden voor ondersteuning op verschillende levensgebieden zoals begeleiding, lichamelijke verzorging, dagbesteding, logeerweekenden of woonbegeleiding. Je mag zelf weten hoe je de invulling graag wilt. Als er iemand komt voor persoonlijke verzorging, maar je wilt graag een keer een uitstapje maken, mag je ervoor kiezen dat te doen. Je kunt het budget echter maar één keer uitgeven, dus een uitstapje gaat dan ten koste van de persoonlijke verzorging.

Je mag een PGB niet gebruiken voor medische behandeling of voor therapie. Dit behoort via de zorgverzekering te gaan en als de gekozen behandeling of therapie niet wordt vergoed, is dit voor eigen kosten. Ook GGZ-behandeling kan niet vanuit een PGB worden bekostigd. Wanneer het PGB zou moeten worden ingezet voor verblijf in een instelling is er een ZZP PGB nodig, een andere vorm dus. PGB mag ook niet gebruikt worden voor bijvoorbeeld begeleiding bij het behalen van je rijbewijs.

Hoe vraag ik PGB aan?

Een PGB vraag je aan bij het CIZ, zorgkantoor of de gemeente, zij verwijzen je naar het juiste zorgloket om de aanvraag te doen. Samen met een consulent van het wijkteam, centrum Jeugd en gezin of het zorgkantoor wordt jouw situatie in kaart gebracht. Wanneer de gevraagd hulp in kaart is gebracht wordt er gekeken welke zorgaanbieder het beste aansluit bij de hulpvraag. Soms is dat een zorgaanbieder met een contract bij de gemeente. In dat geval is er geen PGB nodig. Wanneer je een andere zorgaanbieder op het oog hebt zonder contract met de gemeente, kun je afspraken maken over het PGB.

Waar moet ik PGB aanvragen?

Sinds 2015 valt de WMO en Jeugdwet onder de hoede van de gemeente. Zij mogen dus zelf beslissen hoe ze de zorg in hun gemeente inrichten. In veel gevallen hebben de gemeentes het beoordelen, organiseren en ondersteunen in de weg naar de juiste zorg uitbesteed aan de sociale wijkteam of het centrum Jeugd en Gezin. Hier werken professionals met kennis van de zorg die met je meekijken welke hulpvraag je hebt en welke zorg daarbij passend is.

Wanneer je valt onder de WLZ vraag je een PGB aan bij het CIZ. De hoogte van je PGB wordt dan berekend aan de hand van de indicatie die het CIZ afgeeft. Wanneer je een PGB aanvraagt op basis van de WLZ mag je zelf beslissen welke zorg je inkoopt en hoe dit eruit komt te zien. Bewoners van wooninitiatieven (geclusterde woonvormen waar meerdere budgethouders wonen) ontvangen een extra toeslag per jaar. Naast de uur afhankelijke declaraties kunnen zorgverleners in zo’n geval ook kiezen voor een vast bedrag per maand.

Wie is budgethouder?

Wanneer er een PGB is afgegeven, spreken we van een budgethouder. De budgethouder is altijd de persoon voor wie het PGB is afgegeven dus degene die de zorg nodig heeft. In sommige gevallen is de budgethouder minderjarig of niet in staat dit PGB te beheren.

In dat geval wordt er gekeken naar een vertegenwoordiger van de budgethouder. In het geval van minderjarige kinderen is dit altijd de ouder. Wanneer er sprake is van een volwassen persoon kan er gekeken worden welk familielid de vertegenwoordiging van de budgethouder op zich kan nemen. Een curator kan ook als vertegenwoordiger van de budgethouder optreden.

Er zijn in Nederland bureaus die het beheren van een PGB overnemen van de budgethouder. Het is belangrijk goed onderzoek te doen wanneer je overweegt om een dergelijk bureau in de arm te nemen. Hoewel het nieuwe systeem rondom het beheren en uitbetalen van PGB veel fraude onderschept, zijn er regelmatig berichtgevingen over PGB-bureaus waar dit nog voorkomt.

Wat is een zorgovereenkomst?

Een zorgovereenkomst wordt opgesteld in opdracht van de SVB-bank wanneer je een PGB aanvraagt. Er zijn verschillende zorgovereenkomsten, met een zorginstelling, met een zzp’er of voor informele zorg. In een zorgovereenkomst staan alle gegevens van de zorgvrager en de zorgleverancier. In een zorgovereenkomst worden de afspraken opgenomen over de aangevraagde zorg, de tarieven en de frequentie. Maar ook staan er afspraken in over reiskosten, NAW-gegevens en de werkafspraken. Zonder een getekende zorgovereenkomst kan de zorg niet starten.

Je vindt de verschillende zorgovereenkomsten op de site van de SVB.

Per saldo

Per saldo is een belangenvereniging voor mensen met een persoonsgebonden budget. Zij ondersteunen, adviseren en begeleiden budgethouders wanneer er sprake is van een PGB.

Als budgethouder kun je lid worden van de belangenverening. Wanneer je lid bent krijg je toegang tot veel aanvullende informatie en wegwijzers, korting op cursussen en kom je op verschillende manieren in contact met andere budgethouders. De kosten van het lidmaatschap kun je declareren bij je zorgverzekeraar of je gemeente. Organisaties en zorgaanbieders kunnen abonnee worden van Per Saldo.

Per Saldo zorg dat budgethouders en organisaties elkaar vinden.Per Saldo komt op voor de belangen van elke budgethouder, ook wanneer je geen lid bent. Zij zijn proactief wanneer het gaat om de veranderende wetgeving en signalen die er vanuit de maatschappij komen.

Meer weten?

Wil je meer weten of zelf een aanvraag voor een PGB doen? Je kunt hiervoor terecht bij het wijkteam of centrum jeugd en gezin. Weet je niet waar die zit bij jou in de buurt? Neem dan contact op met je gemeente om je te laten informeren hoe zij het in jouw gemeente hebben georganiseerd. Bij Thuys werken we ook met zorg vanuit PGB. Wil je zorg, ondersteuning of begeleiding van Thuys? Neem dan contact met ons op via de website; we helpen je graag met het aanvragen van een PGB zodat we samen aan de slag kunnen met jouw hulpvraag!